Gebelikte Yapılması Gereken Aşılar

Gebelikte aşılama, hem anne hem de bebeğin sağlığını korumak için kritik öneme sahiptir. Bu rehberde, gebelikte yapılması gereken ve yapılmaması gereken aşıları, zamanlamalarının ve önemli noktaları detaylı olarak inceleyeceğiz.

Gebelikte Aşılamanın Önemi

Gebelikte yapılan aşılar iki temel amaca hizmet eder:

1. Anne adayını enfeksiyonlardan korumak
2. Bebeğe pasif bağışıklık kazandırmak

Aşı Planlaması

Dönem	Zorunlu Aşılar	İsteğe Bağlı Aşılar
İlk Trimester	-	Hepatit B (risk varsa)
İkinci Trimester	Tdap	Grip (sezon uygunsa)
Üçüncü Trimester	Grip	Pnömokok (risk varsa)

Zorunlu Aşılar

Grip (İnfluenza) Aşısı

Neden Önemli?

• Gebelikte grip daha ağır seyreder
• Düşük ve erken doğum riskini artırır
• Bebeği doğum sonrası korur

Uygulama Zamanı:

• Gebeliğin herhangi bir döneminde
• Tercihen grip sezonu öncesi
• Yılda bir kez tekrarlanır

Yan Etkiler:

• Aşı yerinde hafif ağrı
• Kızarıklık
• Nadiren hafif ateş

Tdap (Tetanoz, Difteri, Boğmaca) Aşısı

Bebeği Korumadaki Rolü:

• Yenidoğanı boğmacadan korur
• Tetanoz ve difteriye karşı koruma sağlar
• Pasif bağışıklık transfer eder

Optimal Zamanlama:

• 27-36. gebelik haftaları arası
• Her gebelikte tekrarlanmalı
• İdeal zaman: 28. hafta

İsteğe Bağlı Aşılar

Hepatit B Aşısı

Kimlere Önerilir?

1. Yüksek Risk Grupları:

   • Sağlık çalışanları
   • Çok sayıda cinsel partneri olanlar
   • Hepatit B pozitif kişilerle yaşayanlar

2. Uygulama Şeması:

   • 0, 1 ve 6. aylarda
   • Eksik dozlar tamamlanabilir

Pnömokok Aşısı

Endikasyonlar:

1. Risk Faktörleri:

   • Kronik akciğer hastalığı
   • Diyabet
   • Kalp hastalıkları
   • Bağışıklık sistemi sorunları

2. Uygulama Zamanı:

   • İkinci trimesterden itibaren
   • Risk faktörü varsa

Özel Durumlar ve Risk Faktörleri

Yüksek Riskli Gebeler

Yakın Takip Gerektiren Durumlar:

1. Kronik Hastalıklar

   • Diyabet
   • Astım
   • Kalp hastalıkları
   • Otoimmün hastalıklar

2. Mesleki Riskler

   • Sağlık çalışanları
   • Laboratuvar çalışanları
   • Eğitim personeli

Kontrendikasyonlar

Aşı Yapılmaması Gereken Durumlar:

1. Mutlak Kontrendikasyonlar:

   • Önceki dozlara karşı anafilaksi
   • Aktif enfeksiyon varlığı
   • Ağır immün yetmezlik

2. Göreceli Kontrendikasyonlar:

   • Yüksek ateş
   • Geçici hastalık durumları
   • Alerjik reaksiyon öyküsü

Yan Etkiler ve Güvenlik

Sık Görülen Yan Etkiler

Lokal Reaksiyonlar:

• Enjeksiyon yerinde ağrı
• Kızarıklık ve şişlik
• Hassasiyet

Sistemik Reaksiyonlar:

• Hafif ateş
• Halsizlik
• Kas ağrıları

Güvenlik Önlemleri

Aşı Öncesi Değerlendirme:

1. Tıbbi Öykü

   • Alerji öyküsü
   • Önceki aşı reaksiyonları
   • Mevcut hastalıklar

2. Risk Değerlendirmesi

   • Gebelik haftası
   • Kronik hastalıklar
   • İlaç kullanımı

Sık Sorulan Sorular

1. Aşılar düşüğe neden olur mu?

   • Önerilen aşılar güvenlidir
   • Düşük riski artırmaz
   • Bilimsel verilerle desteklenmiştir

2. Hangi aşılar kesinlikle yapılmamalı?

   • Canlı virüs aşıları (MMR, Suçiçeği)
   • BCG aşısı
   • Sarı humma aşısı (zorunlu değilse)

Faydalı Kaynaklar

• CDC Gebelikte Aşılama Rehberi
• Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği
• Dünya Sağlık Örgütü Aşı Önerileri

Sonuç

Gebelikte aşılama, anne ve bebek sağlığı için önemli bir koruyucu sağlık hizmetidir. Doğru zamanda, doğru aşıların yapılması, birçok ciddi enfeksiyon hastalığından korunmayı sağlar.

Not: Bu rehber genel bilgilendirme amaçlıdır. Hangi aşıların size uygun olduğunu belirlemek için mutlaka doktorunuza danışınız.